MALOWANIE

Przed malowaniem wnętrz większość osób myśli najpierw o kolorach. Ale równie ważne jest to, czego nie widać: czy farba nie okaże się uciążliwa dla alergików, czym zabezpieczyć ścianę przed wilgocią, czy łatwo będzie można usunąć z niej zabrudzenia? Podpowiadamy, jaką farbę wybrać do malowania różnych powierzchni w domu.

Podział farb ze względu na pomieszczenie

Salon i sypialnia

W pokojach dziennych i sypialniach sprawdzają się emulsyjne farby matowe, które ukryją wszelkie nierówności oraz zapobiegają tworzeniu się świetlnych refleksów na pomalowanej powierzchni. Jeśli wnętrza te są dosyć ciemne warto sięgnąć po specjalne matowe farby akrylowe wyprodukowane w technologii opartej na rozjaśniaczach optycznych. Pomalowane nią ściany odbijają nawet dwukrotnie więcej światła, dzięki czemu wnętrza wydają się jaśniejsze i większe.

Pokój dziecięcy

Farby do wnętrz, powinny zawierać jak najmniej LZO, czyli lotnych związków organicznych. Jest to szczególnie istotne w przypadku pomieszczeń, z których często korzystają dzieci. Informacji na temat zawartości LZO należy szukać na opakowaniu farby lub u jej producenta. Warto wybierać farby oznaczone na etykietach symbolami: Eco Label, Błękitny Anioł lub znak Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. W pokoju dziecięcym sprawdzą się też dobrze półmatowe farby lateksowe o zwiększonej odporności na szorowanie – pokryte nią ściany można bez problemu przemyć wodą z dodatkiem mydła. Wybierając taką farbę dobrze jest zwrócić uwagę na klasę odporności na szorowanie. Największą odpornością wyróżniają się farby 1 klasy, najmniejszą – 5-tej klasy.

Łazienka i kuchnia

Pomieszczenia sanitarne można pomalować odpornymi na wilgoć lateksowymi farbami emulsyjnymi. Najlepiej sięgać po produkty wyprodukowane z myślą o tych pomieszczeniach. Tworzą one trwałą powłokę odporną na działanie grzybów pleśniowych, a dzięki paroprzepuszczalności pozwalają ścianom „oddychać”. Do malowania kuchni również warto wybrać farby lateksowe – z pomalowanych nimi ścian łatwo zmyjesz typowe plamy, powstałe podczas przyrządzania posiłków.

Przedpokój i korytarz

Te części domu czy mieszkania są szczególnie narażone na różne zabrudzenia, dlatego do malowania ścian w tych wnętrzach warto wybrać odporne na szorowanie i zmywanie farby lateksowe. Dobrym rozwiązaniem są farby z dodatkiem teflonu, który sprawia, że do pomalowanych nią powierzchni nie przywiera tak bardzo brud, są więc łatwiejsze w utrzymaniu w czystości. Godne polecenia są także farby ceramiczne (z cząsteczkami ceramicznymi). Powstała dzięki ich użyciu powłoka nie absorbuje brudu oraz kurzu i jest odporna na szorowanie.

Pomieszczenia gospodarcze

Tu wystarczą tanie farby winylowe i akrylowe. Wiadomo przecież, że pracownie i garaże trzeba odświeżać systematycznie. Jeśli jednak chcemy tego uniknąć warto również w tych pomieszczeniach zastosować odporne na szorowanie farby lateksowe. W pralniach oraz w suszarniach domów jednorodzinnych można skorzystać z farb dedykowanych kuchniom i łazienkom.

Podział farb ze względu na rodzaj podłoża

Farby do betonu

Nawet tak mocny materiał jak beton wymaga dodatkowej pielęgnacji, zwłaszcza w pomieszczeniach gospodarczych. Na przykład w garażu sprawdzą się specjalne farby akrylowe przeznaczone do malowania betonu, odporne na zabrudzenia, działanie detergentów oraz olejów mineralnych. Taką farbę nanosi się najwcześniej po 4 tygodniach od wylania posadzki. W garażu dobrze sprawdzi się również alkidowo-uretanowa farba do posadzek betonowych. Jest odporna na ścieranie, działanie detergentów, może także wykazywać odporność na czasowe działanie benzyny.

Farby do elementów drewnianych

Żeby zachować naturalny rysunek drewna ale nadać mu kolor, warto wybrać lakierobejcę. Produkty tego typu dostępne są w wielu kolorach naturalnego drewna, nadadzą też malowanej powierzchni delikatny połysk. Lakierobejce nadadzą drewnu kolor i uwypuklą rysunek słojów, tworzą transparentną, elastyczną powłokę. Pełnią jednocześnie funkcje impregnatu. Innym preparatem, którym odnowimy drewniane elementy wewnątrz domu są emalie do drewna. Nadają one powierzchni delikatny, satynowy połysk. Tworzą dobrze kryjącą powłokę, przez co naturalny kolor drewna czy rysunek słojów nie będzie widoczny. Farby do drewna dostępne są w wielu kolorach, bez problemu dopasujesz więc kolor malowanego elementu do wystroju wnętrza.

W przypadku drewna znajdującego się na zewnątrz należy stosować preparaty przeznaczone do malowania elementów narażonych na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych i biologicznych. Mogą to być np. impregnaty koloryzujące lub bejce, które wnikają w głąb drewna, nie tworząc na jego powierzchni widocznej powłoki. Nadają mu kolor, jednak pozostawiają widoczny rysunek słojów. Ponieważ nie chronią tak dobrze drewna przed rozwojem grzybów i pleśni, pomalowane nią powierzchnią należy dodatkową zabezpieczyć np. woskiem.

Farby do tynków zewnętrznych

Do wyboru mamy dwa główne rodzaje farb do elewacji tynkowanych – farby organiczne, przeznaczone do podłoży mineralnych i organicznych, którymi nie można malować świeżych tynków oraz farby nieorganiczne, które można nanosić nawet na jeszcze wilgotne tynki. Farby silikonowe (należące do grupy farb organicznych) tworzą elastyczne, paroprzepuszczalne powłoki. Są odporne na zabrudzenia oraz zawarte w powietrzu związki chemiczne. Mogą być stosowane do malowania starych powłok. Powierzchnie pokryte warstwą starej farby można pomalować farbami cementowymi. Przy odnawianiu starych elewacji sprawdzą się także organiczne farby akrylowe, które wyróżnia bardzo dobra przyczepność do podłoża. Są też odporne na zabrudzenia i zmywanie. Bardzo dobre właściwości kryjące cechują nieorganiczne farby silikatowe. Można nimi przemalować ciemną elewację na jasno, bez ryzyka występowania przebarwień. Farby akrylowe oddają fakturę malowanej powierzchni, są odporne na zabrudzenia oraz rozwój bakterii i pleśni.

Przygotowanie do malowania

Przed przystąpieniem do malowania ścian i sufitu należy wynieść z pomieszczenia wszystkie zbyteczne elementy wyposażenia – fotele, stoły, rośliny doniczkowe. Większe meble, których wyniesienie z malowanego pokoju byłoby sporym utrudnieniem można zsunąć na środek pomieszczenia i przykryć folią malarska, aby uchronić je przed zabrudzeniami i kurzem. Aby folia nie podnosiła się z każdym ruchem powietrza dobrze jest przykleić jej brzegi do podłogi taśmą malarską. Warto też na czas malowania zdjąć skrzydło drzwiowe lub zabezpieczyć je folią. Jeśli zdemontujemy skrzydło, a planujemy przed malowaniem ścian wyrównać je w otworze drzwiowym dobrze jest umieścić kotarę lub osłonę z grubszej folii, która zapobiegnie przedostawaniu się pyłu do pozostałych pomieszczeń domu czy mieszkania. Za ścian należy też zdemontować wszelkie półki, kinkiety, karnisze. Dobrze też na czas malowania zdjąć gniazdka elektryczne i włączniki oświetlenia, nieosłonięte puszki trzeba zakleić taśmą malarską. Gdy przestrzeń pomieszczenia jest już pusta można przystąpić do dalszego zabezpieczania elementów, które chcemy uchronić przed zabrudzeniem farbą. Aby uniknąć problemów z odrywaniem taśmy, należy używać produktów przeznaczonych do prac malarskich. Najczęściej sięgamy po taśmy malarskie papierowe. Są cienkie, łatwo się je zdejmuje i bardzo dobrze sprawdzają się w maskowaniu różnych powierzchni. Taśmy z PVC sprawdzają się w czasie prac tynkarskich lub podczas nakładania gipsu. Aby zabezpieczyć kable czy przewody warto sięgnąć po taśmy maskujące. Wybierając odpowiednią taśmę warto zwrócić uwagę na jej szerokość, Niezbyt szerokie wybierz do osłonięcia węższych elementów, szersze np. do zabezpieczania listew przypodłogowych. Odpowiednio dobranymi taśmami malarskimi należy zabezpieczyć m.in. ościeżnice okien i drzwi.

Dobór narzędzi

Jeśli masz już wybraną farbę, którą pomalujesz ściany i preparat gruntujący czas na zgromadzenie w malowanym pomieszczeniu niezbędnych narzędzi. Zacznijmy od pędzli i wałków. Malowanie oraz gruntowanie powierzchni ścian i sufitów pójdzie sprawnie i szybko, jeśli wybierzemy odpowiedni wałek. Do gruntowania ścian najlepiej wybrać wałek z krótkim runem – zbyt duże nasiąknięciem wałka gruntem mogłoby skutkować zaciekami. Do malowania wybierzmy wałek z dłuższym runem. Jeśli malujemy chropowaty tynk warto kupić wałek z włosiem sznurkowym, który zapewni lepsze dotarcie do szczelin. Trudno dostępne miejsca pomalujemy małym pędzlem – naroża i kąty większym. Warto zaopatrzyć się również w zakrzywiony pędzel, tzw. kaloryferowiec, którym pomalujemy ścianę za grzejnikiem. Nie obejdzie się również bez kuwety ułatwiającej równomierne nabieranie farby na wałek. Przed użyciem należy też dokładnie wymieszać farbę – przyda się do tego drewniane mieszadło lub kawałek grubszej listewki. Do malowania wysokich ścian i sufitów przyda się teleskop, na którym można osadzić wałek lub drabina. Warto zaopatrzyć też się w niewielkie wiaderko z ciepłą wodą i gąbkę, które przydadzą się do bieżącego usuwania zabrudzeń z farby.

Przygotowanie podłoża (ścian) do malowania:

1. Podłoże musi być suche, oczyszczone z brudu (szczególnie tłuszczu lub osadu z kuchenek gazowych) i kurzu.

2. Jeżeli ściana jest nowa to należy ją zagruntować (aby wyrównać chłonność różnych partii tynku i wzmocnić przyczepność). Dotyczy to zarówno tynków tradycyjnych, jak również nowych ścianek lub sufitów podwieszanych z płyt gipsowo-kartonowych.

3. Jeżeli ściana była malowana, należy ocenić stan starej farby. Nawet farba najwyższej jakości odpadnie, jeżeli przyczepność podłoża będzie zbyt mała. Stare powierzchnie w dobrym stanie wystarczy zmyć lub odkurzyć, natomiast grube lub łuszczące się warstwy starej farby należy zdjąć mechanicznie (np. przy pomocy szpachelki lub skrobaka) a następnie zagruntować.

4. Nie nakładać różnych rodzajów farb na siebie (np. emulsji akrylowej na farby wapienne lub klejowe), gdyż będą łuszczyć się. Malowanie można zacząć dopiero po całkowitym usunięciu starej farby i przemyciu tynku wodą z mydłem malarskim. 5. Wszelkie ubytki, pęknięcia, rysy lub pozostałości po kołkach zaszpachlować, wyrównać drobnym papierem ściernym odkurzyć i zagruntować całą ścianę. Pozwoli to uzyskać jednolitą powierzchnię bez bardziej matowych plam po miejscach reperowanych.

6. Wszelkie przebarwienia powierzchni, plamy czy wykwity wskazujące na obecność pleśni czy grzyba domowego należy starannie sprawdzić. Jeżeli są to plamy powierzchniowe, wystarczy zastosować przed malowaniem preparat grzybobójczy. Jeżeli wnikają głęboko w tynk lub w ścianę należy zasięgnąć rady specjalisty. Wówczas należy skuć tynk i zastosować leczenie biologiczne muru. Ważne jest właściwe osuszenie powierzchni przed samym malowaniem.

Zawsze jest jakaś przyczyna zawilgoceń, należy ją usunąć przed przystąpieniem do malowania. Występowanie pleśni lub zagrzybienia to najczęściej skutek długotrwałych zacieków w murze. Czasami jest to tylko problem hydrauliczny (przecieki, brak izolacji lub wadliwa izolacja) lub brak właściwej wentylacji w pomieszczeniu.

7. Lamperie przed ponownym malowaniem należy zmatowić drobnoziarnistym papierem ściernym.

8. Zacieki z rdzy, nikotyny, lub tłuszczu po spalaniu gazu ziemnego należy zaizolować specjalnym preparatem lub matową farbą rozpuszczalnikową. 9. Jeżeli na ścianie jest tapeta można ją usunąć lub jeżeli jest w dobrym stanie (bez zadrapań, rozdarć, nie odstaje ani nie odkleja się na brzegach), pomalować. 10. Usuwanie tapety może być trudne (w zależności od rodzaju użytego wcześniej kleju do tapet). Można to zrobić po uprzednim, obfitym zmoczeniu tapety wodą lub w wypadku trudności używając prostego perforatora, a następnie płynu do usuwania starych tapet, ułatwi to jednocześnie pozbycie się resztek kleju do tapet z ściany.

Przygotowanie farby

Każdą farbę należy starannie wymieszać przed użyciem. Farby ścienne najwygodniej i najdokładniej wymieszamy za pomocą mieszadła do farb i wiertarki elektrycznej. Rozcieńczanie. Większość farb ściennych, jeśli są zbyt gęste, przed malowaniem pierwszej warstwy można rozcieńczyć np. czystą wodą (max 5%). Jednak niektóre farby (głównie wyższej jakości lub z mieszalnika) mogą ulec zniszczeniu. Określa to producent na opakowaniu danej farby. Część farby wlewa się do wiaderka malarskiego lub tacki malarskiej. Puszkę trzeba następnie dokładnie zamknąć, by jej zawartość nie schła.

Malowanie sufitów i ścian

Przed pomalowaniem ściana powinna być sucha. W trakcie malowania temperatura w pomieszczeniach nie powinna być niższa niż 5C. Wilgotność powietrza nie może przekraczać 80%.

Informacja o tym ile warstw farby trzeba nałożyć na ściany znajduje się zawsze na jej opakowaniu. Tam też podana jest informacja o czasie jej schnięcia i wydajności.

Najpierw pomalować trzeba sufity, można skorzystać z drabiny, można również posłużyć się teleskopem, do którego zamocowuje się wałek malarski. Bardzo wygodnie maluje się w ten sposób wyżej położone fragmenty ścian. Sufit malujemy pasami. Każdy kolejny pas powinien nakładać się nieco na pas poprzedni. Pasy powinny być skierowane od okna w głąb pomieszczenia.

Malowanie ścian rozpoczyna się od narożników. Do ich malowania najlepsze są wałki okrągłe. Do nakładania farby na ściany można użyć pędzla ławkowca lub wałka. Malowanie rozpoczyna się przy oknach, a kończy przy drzwiach. Malowanie ławkowcem wymaga wprawy i siły fizycznej. Najwygodniej jest malować wałkiem malarskim z osłoną chroniącą przed kapaniem farby. Dobre krycie uzyskuje się wykonując na przemian pociągnięcia pionowe, poziome i ukośne.

Równą krawędź stykających się fragmentów ściany malowanych w różnych kolorach można otrzymać dzięki naklejeniu taśmy malarskiej.

Kupując taśmę malarską do odcinania krawędzi, należy zwrócić uwagę jak długo może być pozostawiona na ścianie (do wyboru są taśmy od 6 godzin do 14 dni). Różnej jakości kleje stosowane do produkcji taśm mogą po określonym czasie wnikać w podłoże, co powoduje zniszczenie pomalowanej powierzchni przy usuwaniu taśmy.

Malowanie trudno dostępnych miejsc